U bã đậu có nguy hiểm không? Khi nào nên mổ cắt u bã đậu?

U bã đậu là một bệnh ngoại khoa hay gặp ở nhiều người. Vậy u bã đậu có nguy hiểm không? Khi nào nên mổ cắt u bã đậu?

1. Cơ chế bệnh sinh u bã đậu

Bình thường, tuyến bã (sebaceous gland) cùng với nang lông ở da tạo thành một đơn vị nang lông tuyến bã (pilosebaceous follicle). Tuyến bã có nhiệm vụ bài tiết ra một chất như sáp hay dầu – gọi là chât bã. Chất này đi theo một ống, đổ vào nang lông, rồi thoát ra ngoài ở lỗ chân lông, giúp bôi trơn da vả lông. Khi ống tuyến bã bị tắc, chất bã sinh ra không được bài xuất, tích tụ lại, dần dần hình thành u bã đậu (sebaceous cyst).

Tuy nhiên, tắc ống tuyến bã chỉ là một trong các nguyên nhân hình thành u bã đậu. Các nguyên nhân khác hay được kể đến là do một nang lông tuyến bã bị vỡ sau khi bị mụn trứng cá (acne) hoặc do chấn thương làm cho lớp biểu mô bề mặt da mọc lộn vào trong da. Vì vậy mà u còn có tên gọi phổ biến khác là u bọc dạng biểu bì (epidermoid cyst).

2. Thành phần của u bã đậu quyết định tính nguy hiểm

U bã đậu khi chưa viêm nhiễm thường có vỏ bọc mỏng nhưng rõ. Bên trong u thường chứa chất đặc, bở, màu trắng ngà hay vàng kem như pho mat mà thành phần chính là chất sừng (keratin) và mỡ (lipid). Cũng có khi chất bên trong u ngả sang màu trăng xám. Thường hỗn chất này có mùi hôi do thành phần mỡ bị biến chất. Có tác giả gọi là mùi của pho mat bị thiu.

Trong quá trình diễn tiến khi không được lấy bỏ, u bã đậu có thể bị viêm hay nhiễm trùng. Khi nói u bị viêm thì chưa hẳn đã có nhiễm trùng thật sự. Viêm có thể chỉ là thứ phát do vỏ bao bị vỡ, chất bã bị rò rỉ ra ngoài, kích ứng mô xung quanh gây đáp ứng viêm. Còn khi bị nhiễm trùng, u có thể tạo thành bọc mủ.

3. Vậy u bã đậu có nguy hiểm hay không?

Trong thành phần của u bã đậu chỉ có những chất lành tính. Đó là chất sừng và mỡ. Chúng không phải là tế bào ung thư nên không có khả năng nhân lên ồ ạt mất kiểm soát. Đồng thời chúng cũng không có khả năng di căn đi nơi khác. Cho đến nay không có nghiên cứu nào chứng minh chất sừng và mỡ trong u kích thích để tạo ra những tế bào ung thư mới.

Từ đó ta có thể kết luận u bã đậu là loại u hoàn toàn lành tính. Chúng ta yên tâm là u bã đậu không nguy hiểm đến tính mạng.

4. Biểu hiện lâm sàng của u bã đậu

U bã đậu thường gặp ở da phần thân mình, cổ, mặt, đầu, sau tai, bìu. Trong khi hầu như không gặp ở da lòng bàn tay và bàn chân. U có thể đơn độc hay ở nhiều vị trí cùng lúc phát hiện. Kích thước có thể từ vài milimet đến vài centimet.

Vì xuất phát từ trong da nên u thường có tính di động tương đối theo di động của da. Trừ khi u bị viêm xơ hóa lâu ngày gây dính làm kém di động.

Ở chỗ gồ cao nhất của u, da có thể có màu trắng xanh hay trắng xám do là chỗ mà vỏ u và chất chứa trong u ở sát bề mặt da nhất. Hoặc nhiều khi lại thấy có một chỗ lõm màu đen. Đó là nút chặn được cấu thành bởi chất sừng.

5. U bã đậu không nguy hiểm nhưng có nhiều phiền toái đáng kể

U bã đậu mọc nhiều nơi. Tốc độ to lên chậm. Nhưng sau một thời gian, kích thước của u lớn dần gây mất thẩm mỹ. Đặc biệt là vị trí trên mặt, tai.

U bã đậu mọc ở lưng, mông, lúc nằm và ngồi sẽ tì lên u. Điều này tạo tác động cơ học làm u dễ vỡ và chảy dịch hôi.

Khi u bị viêm nhiễm, bệnh nhân có thể có đau nhức tại chỗ. Da tại chỗ và quanh u tấy đỏ, ấn đau. Nặng hơn, bệnh nhân có thể sốt, đau nhức nhiều, có dấu phập phều của tụ mủ.

6. Khi nào nên mổ cắt u bã đậu?

Cho đến này nay, không một loại thuốc nội khoa nào có thể làm u tan đi. Khi đã được chẩn đoán chính xác là u bã đậu thì chỉ có hướng điều trị duy nhất là mổ cắt bỏ u thì mới khỏi được bệnh. Vì vậy bất kể thời điểm nào mà đã phát hiện là u bã đậu thì đều nên mổ cắt u.

Trường hợp u đang bị viêm, một số tác giả khuyên nên điều trị nội khoa một tuần trước khi mổ. Tuy nhiêu chưa có nghiên cứu nào chỉ ra sự khác biệt trong hiệu quả của việc mổ luôn so với điều trị nội khoa xong mổ.

7. Mổ u bã đậu có gì nguy hiểm không?

Đại đa số các u bã đậu khi mổ thường nhanh chóng, nhẹ nhàng. Thời gian trung bình kéo dài khoảng 30 – 45 phút một ca. Người bệnh có thể về nhà ngay sau mổ và không cần phải nằm lại viện.

Đầu tiên, bệnh nhân được gây tê tại chỗ và vẫn tỉnh táo trong mổ.

Sau đó bác sĩ sẽ tạo một vết rạch ở vị trí khối u.

Tiếp theo tiến hành sẽ loại bỏ hết hoàn toàn các tổ chức bã đậu bên trong và cả vỏ bọc bên ngoài của khối.

Cuối cùng là cầm máu và khâu vết thương.

Mổ u bã đậu gần như an toàn. Tuy nhiên chúng cũng giống như mọi phẫu thuật khác trên cơ thể, đều có tỷ lệ rủi ro nhất định. Khi mổ ở những cơ sở y tế uy tín, tỷ lệ rủi ro này là rất nhỏ.

Một số điều không mong muốn sẽ được bác giải thích kỹ trước khi làm như dị ứng thuốc tê, nhiễm trùng, chảy máu sau mổ…

8. Mổ u bã đậu có đau không?

Trong quá trình mổ u, bệnh nhân sẽ được gây tê tại chỗ nên hoàn toàn không có cảm giác đau.

Sau mổ, để giảm bớt khó chịu, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm đau về uống. Tình trạng đau nhức sẽ nhanh chóng chấm dứt sau 1-2 ngày nên người bệnh không cần quá lo lắng.

9. Tự điều trị bằng bóp, nặn u bã đậu liệu có khỏi được không?

Ở một số bệnh nhân u tự vỡ hay được tự điều trị bằng cách bóp nặn một hoặc nhiều lần. Tuy nhiên động tác này chỉ giúp tống ra ngoài được một phần chất sừng và mỡ trong lòng u. Vỏ bao của u bã đậu không thể lấy hết được. U sẽ tái phát sau một thời gian ngắn.

Ngoài ra bề mặt chỗ vỡ của u do bóp, nặn một vài lần sẽ hình thành sẹo xơ xấu. Tự bóp nặn là điều rất không nên làm khi bị u bã đậu.

10. Vì sao môt số u bã đậu sau mổ lại tái phát

Trong khi phẫu thuật, cần phải loại bỏ hoàn toàn các tổ chức bã đậu bên trong cũng như cả vỏ bọc u bên ngoài. Nếu quá trình lấy bỏ mà vẫn còn sót thì khả năng u bã đậu sẽ tái phát là rất cao.

U bã đậu là một bệnh cơ địa cho nên u phát triển ở những vị trí nhiều mồ hôi. U mới mọc cạnh khu vực u mổ cũ cũng là điều hay gặp.

Cách giải quyết hữu hiệu nhất để tránh bị tái phát là phải phẫu thuật sớm và phẫu thuật triệt để. Để lâu ngày u bã đậu sẽ bị viêm nhiễm càng khó xử lý. Nếu sau có xử lý thì khả năng tái phát cao hơn khi là mổ sớm.

Bệnh nhân bị u bã đậu nên tìm đến các bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm để mổ. Khi phẫu thuật, bác sĩ sẽ kiểm soát kỹ các phần của u chưa được lấy ra (đặc biệt là vỏ bao) và loại bỏ hết chúng, không cho u có cơ hội mọc lại.

11. Điều trị phẫu thuật u bã đậu ở đâu tốt?

Hiện nay có rất nhiều cơ sở y tế thực hiện phẫu thuật cắt U bã đậu. Tuy nhiên bạn nên chọn các bác sĩ có chuyên môn cao, bệnh viện, phòng khám uy tín để được đảm bảo điều trị tốt nhất.

Bác Sĩ Luân có nhiều năm kinh nghiệm trong phẫu thuật cắt u và nhiều tiểu phẫu thuật ngoại khoa khác nhau. Bạn hoàn toàn có thể yên tâm khi điều trị bệnh tại phòng khám của Bác sĩ Luân. Địa chỉ: Đối diện UBNN xã Bình Định, Yên Lạc, Vĩnh Phúc.

Quy trình khám và điều trị u bã đậu tại Bác sĩ Luân:

Bước 1: Trước hết khách hàng sẽ được thăm khám trực tiếp với Bác sĩ Luân để xác định có chỉ định mổ u hay chưa.

Bước 2: Thực hiện thêm các xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh cần thiết cho cuộc phẫu thuật.

Bước 3: Tiến hành phẫu thuật trong hệ thống phòng mổ vô khuẩn.

Bước 4: Hoàn thành phẫu thuật, người bệnh được kê đơn, theo dõi và tư vấn sau mổ.

Bước 5: Kết thúc dịch vụ và tất toán chi phí

Ưu điểm khi phẫu thuật tại đây:

⇒ Phẫu thuật với đội ngũ bác sĩ giỏi, trình độ chuyên môn cao và nhiều năm kinh nghiệm thực tiễn sẽ xử lý khối u triệt để, hạn chế tối đa nguy cơ tái phát, tính thẩm mỹ cao.

⇒ Thực hiện tại hệ thống phòng mổ vô khuẩn, đảm bảo an toàn cho người bệnh và thuận lợi cho ca mổ.

⇒ Sắp xếp lịch mổ nhanh chóng, ngay sau khi bệnh nhân đồng ý phẫu thuật.

⇒ Chi phí hợp lý, phòng khám áp dụng mức giá mang lại lợi ích cao nhất cho khách hàng.

Quý bệnh nhân có nhu cầu tư vấn sức khỏe về u bã đậu, xin hãy liên hệ với Bác sĩ Luân. Số điện thoại/Zalo 0395621593 hoặc Fanpage Bác sĩ Luân – Bệnh viện Yên Lạc để được hỗ trợ.

Bác sĩ Nguyễn Văn Luân