Bị chó cắn không phải là tai nạn hiếm gặp trong cuộc sống hằng ngày. Việc xử lý sau khi bị chó cắn là cực kỳ quan trọng có thể ảnh hưởng tới tính mạng người bệnh. Cùng tìm hiểu về cách xử lý khi bị chó cắn tại nhà sao cho đúng nhất.
1. Xử lý sơ cứu vết thương chó cắn tại nhà
Ngay sau khi chẳng may bị chó cắn, chúng ta cần nhanh tay thực hiện các bước sau:
Bước 1. Vệ sinh vết cắn
Vệ sinh vết cắn là bước vô cùng quan trọng. Nếu ta xử lý không đúng cách hoặc không kịp thời có thể làm tăng thêm nguy hiểm cho cơ thể.
Đầu tiên ta phải cởi bỏ hoặc tách rời phần quần, áo ra khỏi vị trí vết cắn. Nếu vết cắn ở chân, ta có thể xắn quần lên hoặc dùng kéo cắt bỏ phần vải ngay tại vết cắn. Cắn ở tay hoặc thân mình thì phải xắn tay hoặc cởi, cắt bỏ áo. Các thao tác này sẽ giúp hạn chế dính thêm nước bọt động vật còn đọng lại trên.
Rửa vết cắn dưới vòi nước đang chảy để loại bỏ bớt mầm bệnh. Dùng xà phòng để rửa. Rửa nhẹ nhàng tránh chà sát quá mạnh sẽ khiến vết thương nghiêm trọng hơn.
Sát khuẩn vết chó cắn, có thể dùng những thuốc như cồn i-ốt hoặc ôxi già. Những chất này sẽ loại bỏ vi khuẩn có hại ở mức độ nhất định.
Bước 2. Kiểm tra vết cắn
Sau khi vệ sinh vết cắn sạch sẽ, ta cần kiểm tra lại xem tình trạng vết cắn nặng hay nhẹ.
Nếu chỉ là vết xước ngoài da hoặc vết thương nhỏ thì ta có thể tự băng bó tại nhà. Tuy nhiên nếu rơi vào các trường hợp sau thì chúng ta cần phải đến bệnh viện để được xử trí kịp thời và điều trị hiệu quả hơn:
– Vết cắn sâu trên 2cm
– Vết cắn gần vùng đầu, mặt, cổ hoặc bộ phận sinh dục
– Sau 15 phút mà vết cắn chảy máu không ngừng
– Có quá nhiều vết cắn
Bước 3. Băng bó vết thương
Nên dùng băng gạc hoặc vải sạch để băng bó lại vết thương. Điều này giúp cầm máu cũng như hạn chế vi khuẩn tấn công.
Khuyến cáo khi bị chó cắn, không bóp nặn máu, bôi dầu hỏa hoặc các chất kích thích hoặc đắp lá vào vết thương. Không phải như rắn căn, hành động bóp nặn máu ở vết chó cắn chỉ làm mầm bệnh lan tỏa nhiều và nhanh hơn vào trong máu. Việc bôi dầu hỏa, đắp lá hay các chất khác chưa được khoa học kiểm chứng tác dụng có lợi. Trong khi tác dụng có hại nhìn thấy rõ là dễ gây nhiễm trùng.
2. Cân nhắc tiêm phòng dại
Cho đến ngày nay, ngay cả y học hiện đại cũng như y học cổ truyền đều khẳng định không thể chữa được bệnh dại một khi đã lên cơn. Tử vong do bệnh dại là điều chắc chắn. Vì vậy sau khi xử lý sơ cứu vết thương chó cắn xong, việc cần làm tiếp theo là phải cân nhắc tiêm phòng dại.
Những trường hợp nguy cấp cần đi tiêm phòng dại ngay:
– Đã xác định được con chó cắn là chó đang mắc bệnh. Biểu hiện chó phát bệnh thường có mắt đỏ ngầu, chảy nước dãi, sùi bọt mép, trông buồn bã…
– Chó cắn là chó hoang, chó lạ không thể theo dõi được.
– Địa điểm bị chó cắn gần hoặc nằm trong vùng đang có dịch bệnh chó mèo.
– Vết cắn quá nặng, quá nhiều, hoặc vết cắn ở những vùng nguy hiểm như đầu, mặt, cổ, bộ phận sinh dục.
Những trường hợp cần theo dõi con chó trong 15 ngày:
Cần phải xác định xem con chó đã cắn là từ đâu đến? Nếu đó là chó có chủ thì ta cần yêu cầu chủ nhốt chó lại để tiện theo dõi tình trạng bệnh của nó. Tuyệt đối không được bán, làm thịt hay đánh chết khi chưa xác định được chó lành hay chó bị bệnh trong thời gian theo dõi.
Trong phạm vi 15 ngày, nếu chó có các đặc điểm sau thì cần đến ngay các cơ sở y tế để được tiêm phòng dại:
– Chó xuất hiện dấu hiệu bất thường hay phát bệnh như là bỏ ăn, trông buồn bã, chảy nước dãi, sùi bọt mép, mắt đỏ ngầu…vv
– Khi chưa hết 15 ngày theo dõi, chó bỏ đi hoặc bị bán, bị làm thịt, bị đánh chết hay bất kỳ lý do nào mà khiến ta không thể tiếp tục theo dõi chó cho đến hết thời gian quy định.
Nếu hết 15 ngày theo dõi nếu chó vẫn sống khỏe mạnh thì ta hoàn toàn có thể yên tâm là mình sẽ không bị mắc bệnh. Khoa học đã chỉ ra một khi chó bị dại chắc chắn sẽ chết trước 15 ngày. (Thực tế là thường chỉ khoảng từ 5 đến 7 ngày là chó đã chết).
Vắc xin dại có an toàn không?
Hiện nay, vắc xin dại mới rất an toàn đối với sức khỏe. Vắc xin không ảnh hưởng tới thai nhi, sữa mẹ và trẻ nhỏ. Không có bất kỳ chống chỉ định nào về điều trị tiêm phòng bệnh dại. Tất cả mọi người khi có nguy cơ bị bệnh đều phải tiêm phòng kể cả phụ nữ có thai, phụ nữ cho con bú hoặc người có bất kỳ bệnh lý nền gì kèm theo.
Chỉ có một cách phòng bệnh duy nhất là tiêm phòng bệnh dại. Không được chữa bệnh dại bằng thuốc nam, thuốc đông y và kể cả thuốc tây mà không được tiêm phòng dại để tránh những cái chết oan uổng do thiếu hiểu biết.
Nếu bạn là người đang mắc một trong những bệnh như tiểu đường, bệnh gan, ung thư, HIV thì cũng nên liên hệ với trung tâm y tế nơi gần nhất để có hướng giải quyết thích hợp.
Lộ trình thời gian tiêm phòng dại:
Tiêm ngày đầu tiên (tính là ngày thứ 0) – Ngày thứ 3 – Ngày thứ 7 – Ngày thứ 14 – Ngày thứ 28.
Tiêm xong 5 lần này cơ thể bạn sẽ được bảo vệ trong vòng 1 năm. Sau 1 năm tính từ ngày 0, ta có thể tiêm tiếp một lần nữa để bảo vệ được đến 5 năm. Rồi cứ 5 năm một lần ta tiêm thêm thì có thể bảo vệ bạn trong suốt cuộc đời.
Quý bệnh nhân có nhu cầu tư vấn sức khỏe trực tuyến, xin hãy liên hệ với Bác sĩ Luân. Số điện thoại/Zalo 0395621593 hoặc Fanpage Bác sĩ Luân – Bệnh viện Yên Lạc để được hỗ trợ.
Bác sĩ Nguyễn Văn Luân