Gãy xương hàm là một tổn thương vùng mặt hay gặp trong các tai nạn và vụ án điều tra. Vậy gãy xương hàm gây tỷ lệ thương tật bao nhiêu phần trăm? Bài viết sau đây sẽ chia sẻ cách tính tỷ lệ thương tật này.
1. Tỷ lệ thương tật khi gãy xương hàm
Tỷ lệ phần trăm thương tật khi gãy xương hàm được quy định tại Mục I, Chương 11 – Tổn thương cơ thể do tổn thương Răng – Hàm – Mặt của Bộ trưởng Bộ Y tế ký ban hành kèm theo Thông tư 22/2019/TT-BYT ngày 28 tháng 8 năm 2019. (Thông tư 22/2019/TT-BYT là thông tư mới ra đời đã thay thế cho thông tư cũ số 20/2014/TT-BYT ngày 12/06/2014 hiện không còn được áp dụng).
Nội dung cụ thể như sau:
| Mục | Tổn thương | Tỷ lệ % |
| 1 | Mẻ xương hàm, vỡ ổ chân răng | 1-3 |
| 2 | Gãy xương hàm trên; gãy xương hàm dưới; gãy xương gò má, cung tiếp can tốt, không ảnh hưởng chức năng | 8-10 |
| 3 | Gãy xương hàm trên hoặc xương hàm dưới can xấu gây sai khớp cắn | 21-25 |
| 4 | Gãy cả xương hàm trên và xương hàm dưới can tốt | 16-20 |
| 5 | Gãy cả xương hàm trên và xương hàm dưới can xấu, gây sai khớp cắn | 31-35 |
| 6 | Gãy xương gò má, cung tiếp can xấu gây biến dạng mặt | 16-20 |
| 7 | Mất một phần xương hàm trên hoặc một phần xương hàm dưới từ cành cao trở xuống (đã tính cả tỷ lệ % TTCT mất răng) | 31-35 |
| 8 | Mất một phần xương hàm trên và một phần xương hàm dưới từ cành cao trở xuống (đã tính cả tỷ lệ % TTCT mất răng) | |
| 8.1 | Cùng bên | 41-45 |
| 8.2 | Khác bên | 51-55 |
| 9 | Mất toàn bộ xương hàm trên hoặc xương hàm dưới | 61 |
| 10 | Tổn thương xương hàm, khớp thái dương hàm gây dính khớp hạn chế há miệng | |
| 10.1 | Từ 1,5cm đến 3cm | 21-25 |
| 10.2 | Dưới 1,5cm | 36-40 |
| 11 | Khớp giả xương hàm hay khuyết xương ảnh hưởng đến chức năng nhai. | 26-30 |
| 12 | Trật khớp hàm dễ tái phát không còn khả năng điều trị | 16-20 |
Ví dụ về tỷ lệ thương tật khi gãy xương hàm
Ông Nguyễn Văn A được xác định có Gãy xương hàm dưới, xương can tốt và không ảnh hưởng tới chức năng ăn uống. Khi giám định theo thông tư 22/2019/TT-BYT thì tỷ lệ thương tật của ông A có thể nằm trong khoảng từ 8-10%. Ví dụ ở trường hợp này, giám định viên quyết định chọn tỷ lệ thương tật là 9%.
2. Tỷ lệ thương tật khi gãy xương hàm kết hợp với nhiều tổn thương khác
Trong trường hợp một người mà bị tổn thương tại nhiều vùng cơ thể khác nhau; việc xác định tổng % tỷ lệ tổn thương cơ thể được tính theo phương pháp cộng như sau:
Tổng tỷ lệ % TTCT = T1 + T2 + T3 +…+ Tn; trong đó:
T1: Được xác định là tỷ lệ % TTCT của TTCT thứ nhất (nằm trong khung tỷ lệ các TTCT được quy định).
T2: là tỷ lệ % của TTCT thứ hai: T2 = (100 – T1) x tỷ lệ % TTCT thứ 2/100;
T3: là tỷ lệ % của TTCT thứ ba: T3 = (100-T1-T2) x tỷ lệ % TTCT thứ 3/100;
Tn: là tỷ lệ % của TTCT thứ n: Tn = {100-T1-T2-T3-…-T(n-1)} x tỷ lệ % TTCT thứ n/100.
Tổng tỷ lệ % TTCT sau khi được làm tròn số là kết quả cuối cùng.
Ví dụ tỷ lệ thương tật khi gãy xương hàm kết hợp với nhiều tổn thương khác nhau
Ông Nguyễn Văn B được xác định có 03 tổn thương:
– Cụt 1/3 giữa cánh tay phải, khung tỷ lệ % TTCT từ 61 – 65%;
– Mù mắt trái chưa khoét bỏ nhãn cầu, tỷ lệ % TTCT là 41 %;
– Gãy xương hàm dưới, xương can xấu gây sai khớp cắn, tỷ lệ % TTCT từ 21 – 25%.
Áp dụng phương pháp nêu trên, tổng tỷ lệ % TTCT của ông Nguyễn Văn B được tính như sau:
– T1 = 63% (tỷ lệ % TTCT quy định tại Thông tư này từ 61-65%, giám định viên có thể đánh giá, xác định tỷ lệ % TTCT là 61%, 62%, 63%, 64% hoặc 65%. Ví dụ trường hợp này giám định viên lấy tỷ lệ TTCT là 63%).
– T2 = (100 -63) x 41/100% = 15,17%.
– T3: Gãy xương hàm dưới can xấu gây sai khớp cắn, tỷ lệ % TTCT được quy định trong Thông tư này từ 21% – 25%. Giám định viên có thể đánh giá, xác định tỷ lệ % TTCT trong khoảng từ 21% đến 25%. Ví dụ trường hợp này giám định viên lấy tỷ lệ % TTCT là 22%, thì tỷ lệ % TTCT của ông B được tính là: T3 = (100 – 63 – 15,17) x 22/100 % = 4,80%
Tổng tỷ lệ % TTCT của ông Nguyễn Văn B là : 63% + 15,17 % + 4,80% = 82,97 %, làm tròn số là 83%.
Kết luận: Tổng tỷ lệ % TTCT của ông Nguyễn Văn B là 83%.
Ví dụ tỷ lệ thương tật khi gãy xương hàm có kèm tổn thương tâm thần
Trường hợp này cần phải giám định tại hai tổ chức: Tổ chức Giám định pháp y và Tổ chức Giám định pháp y tâm thần.
Ông Nguyễn Văn C (ông C) đã được tổ chức giám định pháp y giám định với kết luận tổng tỷ lệ % TTCT là 45% (T1).
Sau đó ông C đến giám định tại tổ chức giám định pháp y tâm thần; tổ chức này kết luận tỷ lệ % TTCT là của ông C là 37%; tổ chức giám định pháp y tâm thần này tổng hợp tổng tỷ lệ % TTCT của ông C như sau:
T1 đã được xác định là 45%;
T2 được xác định như sau: T2 = (100 – 45) x 37/100 = 20,35%.
Tổng tỷ lệ % TTCT của ông C là = (T1+T2).
Tổng tỷ lệ % TTCT của ông Nguyễn Văn C là: 45% + 20,35% = 65,35%.
Kết luận: Tổng tỷ lệ % TTCT của ông Nguyễn Văn C là 65%.
Bài viết chỉ mang tính tham khảo và không thay thế được kết luận của bác sĩ pháp y
Bác sĩ Nguyễn Văn Luân