Hạ đường huyết là một cấp cứu thường gặp. Sau đây là Phác đồ xử trí hạ đường huyết ở trẻ em do Bệnh viện Nhi đồng 1 phát hành năm 2020.
1. Đại cương về hạ đường huyết trẻ em
Hạ đường huyết khi:
• Trẻ > 24 giờ tuổi : đường huyết < 40 mg/dL
• Trẻ < 24 giờ: đường huyết < 30 mg/dL (với trẻ đủ tháng). Đường huyết < 20 mg/dL (với trẻ thiếu tháng).
Biến chứng nguy hiểm của hạ đường huyết kéo dài là tổn thương não có thể không hồi phục.
2. Phác đồ chẩn đoán hạ đường huyết trẻ em
2.1 Công việc chẩn đoán
Hỏi bệnh:
• Trẻ nguy cơ: suy dinh dưỡng, sơ sinh nhẹ cân, ngạt.
• Nhịn ăn, đói, chế độ dinh dưỡng trong 24 giờ qua.
• Tiền căn tiểu đường đang điều trị.
• Chấn thương, tiếp xúc độc chất, sốt.
Khám lâm sàng:
• Dấu hiệu sinh tồn.
• Loại trừ nguyên nhân chấn thương, ngộ độc, viêm não màng não.
• Mức độ tri giác, co giật.
• Cơn ngừng thở.
Cận lâm sàng:
Dextrostix và đường huyết.
2.2 Chẩn đoán xác định
• Lâm sàng:
Sơ sinh: Bứt rứt, suy hô hấp, tím tái, cơn ngưng thở, giảm trương lực cơ, co giật.
Trẻ em: bứt rứt, cọ giật, lợ mơ, hôn mê, đổ mồ hôi, tay chân lạnh, tim nhanh.
• Đường huyết < 40 mg/dL
3. Phác đồ điều trị xử trí hạ đường huyết trẻ em
3.1 Nguyên tắc điều trị
• Đường ưu trương.
• Điều trị sớm ngay khi có kết quả Dextrositx mà không chờ kết quả xét nghiệm đường huyết hoặc nghi ngờ hạ đường huyết.
3.2 Điều trị hôn mê hạ đường huyết
• Sơ sinh: Dextrose 10% 2 mL/kg TMC, sau đó duy trì 3-5 ml/kg/giờ.
• Trẻ em: Dextrose 30% 2 ml/kg TMC, sau đó duy trì Dextrose 10% 3-5 ml/kg/giờ.
• Trong trường hợp không thể thiết lập đường truyền có thể tạm thời cho Glucagon 0,03 mg/kg TB nếu có, tối đa 1 mg. Do Glucagon chỉ có tác dụng nâng đường huyết tạm thời nên tất cả mọi trường hợp phải được truyền tĩnh mạch đường ưu trương sau đó.
3.3 Điều trị về sau
• Thường trẻ nhanh chóng tỉnh lại sau khi TMC dung dịch đường. Tuy nhiên nếu hạ đường huyết nặng và kéo dài, trẻ sẽ chưa tỉnh lại ngay.
• Khi trẻ tỉnh táo sẽ tiếp tục cho ăn hoặc bú.
| Vấn đề | Mức độ chứng cớ |
| Dextrostix có giá trị tương tương với đường huyết với mức chênh lệch ± 5% | 1 Text book of Clinical laboratory Medicine 1995 |
Quý bệnh nhân có nhu cầu tư vấn sức khỏe trực tuyến, xin hãy liên hệ với Bác sĩ Luân. Số điện thoại/Zalo 0395621593 hoặc Fanpage Bác sĩ Luân – Bệnh viện Yên Lạc để được hỗ trợ.
Bác sĩ Nguyễn Văn Luân